Có nên ứng dụng blockchain trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam?

Khi nhắc đến blockchain, đa số mọi người thường chỉ nghĩ đến tiền mã hoá bitcoin, nhưng trên thực tế công nghệ này đã phát triển vượt bậc và tạo nên nhiều chuyển biến tích cực trong những mảng khác ngoài tài sản số. Đáng chú ý, blockchain đang bước đầu tạo ra cuộc cách mạng trong ngành giáo dục ở một số nước trên thế giới, đặc biệt là đối với bậc đại học. Vậy các trường đại học, cao đẳng tại Việt Nam có nên ứng dụng blockchain vào các hoạt động của trường hay không?

Blockchain (chuỗi khối) là một chuỗi các khối thông tin liên kết với nhau bằng các thuật toán mã hoá. Thông tin một khi đã được ghi vào khối thì không thể sửa đổi được. Blockchain lưu trữ bản sao thông tin tại mọi nút (máy tính tham gia vào hệ thống) nên có thể được xem như một công cụ lưu trữ thông tin hiệu quả, minh bạch và thuận tiện cho việc tìm kiếm, truy xuất. Đối với giáo dục và đào tạo bậc đại học, nền tảng công nghệ blockchain cũng đem lại tiềm năng ứng dụng rộng rãi.

Blockchain hứa hẹn trở thành công cụ đắc lực cho ngành giáo dục bậc đại học.

Blockchain được ứng dụng trong giáo dục bậc đại học như thế nào?

Quản lý hồ sơ sinh viên

Việc quản lý hồ sơ sinh viên theo cách truyền thống còn tồn tại khuyết điểm khi hệ thống lưu trữ điện tử có khả năng bị tấn công hoặc quá tải. Ngược lại, nhờ bản chất phi tập trung và thuật toán mật mã, blockchain gần như không thể bị xâm nhập, điều này đảm bảo sự an toàn cho các tài liệu và hồ sơ lưu trữ trên nền tảng. Ngoài ra, các dữ liệu cá nhân của sinh viên (điểm số, hoạt động đoàn thể, các phong trào, các giải thưởng, v.v.) sẽ được lưu giữ chi tiết, rõ ràng và vĩnh viễn, cũng như cho phép truy xuất bất cứ lúc nào.

Blockchain giúp quá trình quản lý hồ sơ sinh viên trở nên dễ dàng và minh bạch hơn.

Thực thi quy chế đào tạo

Blockchain còn có thể được ứng dụng để thực thi tự động các điều khoản trong quy chế đào tạo thông qua hình thức hợp đồng thông minh (smart contract) của blockchain. Hợp đồng thông minh được lập trình để tự động thực hiện các tác vụ khi đáp ứng điều kiện, giúp xử lý những trường hợp không tuân thủ quy định đã đặt ra trước đó. Ví dụ, nếu sinh viên vi phạm một số điều trong nội quy, hệ thống sẽ ghi nhận và đưa ra các biện pháp kỷ luật tương xứng. 

Tính năng hợp đồng thông minh cho phép thực thi quy chế đào tạo tự động.

Cầu nối đến nhà tuyển dụng

Với đặc điểm bất biến của blockchain, dữ liệu của toàn bộ quá trình học tập, nghiên cứu, hoạt động ngoại khóa của sinh viên đều được ghi lại và lưu trữ trên nền tảng giáo dục. Các nhà tuyển dụng, doanh nghiệp có thể truy xuất được hồ sơ, xác định năng lực ứng viên và chọn ra những nhân tài phù hợp. Các ứng viên cũng có thể chủ động gửi hồ sơ điện tử của mình, giúp nhà tuyển dụng dễ dàng xét duyệt mà không cần đến trung gian.

Công nghệ blockchain xây dựng cầu nối linh hoạt giữa sinh viên và nhà tuyển dụng.

Tiềm năng tiếp cận nhiều nguồn thông tin với chi phí thấp hơn

Công nghệ chuỗi khối có thể cung cấp cho tất cả các thành viên trong cơ sở giáo dục quyền truy cập và chia sẻ các tài nguyên như sách, podcast và phim thông qua public domain. Trong khi các hệ thống lưu trữ khác bị giới hạn về dung lượng và cần chi phí để duy trì, blockchain cho phép các tài nguyên này được lưu trữ vô thời hạn và không giới hạn, sẵn sàng phục vụ cho giảng viên và sinh viên mọi lúc mọi nơi mà không cần trả phí.

Tuy blockchain đã chứng minh được tiềm năng ứng dụng vào giáo dục và đào tạo, nhưng hiện tại Việt Nam chưa có nhiều đơn vị triển khai những dự án thử nghiệm tích hợp  blockchain vào lĩnh vực này. Hàng năm, nhà nước dành khoảng 20% tổng ngân sách để chi cho các hoạt động giáo dục, đào tạo (theo Nghị quyết số 25/2016/QH14 ngày 09/11/2016 của Quốc hội). Điều này cho thấy mối quan tâm hàng đầu của nước ta dành cho giáo dục và phát triển con người. Với sự chú trọng đầu tư đó, Việt Nam hoàn toàn có nguồn lực và cơ hội để ứng dụng những công nghệ cao để phục vụ, cải tiến, và nâng cao chất lượng giáo dục.

Tại Đồng bằng sông Cửu Long, Quỹ đầu tư Khởi nghiệp Sáng tạo FUNDGO là đơn vị không chỉ đầu tư vào các lĩnh vực mũi nhọn như khoa học, công nghệ, tài chính, v.v. mà còn tập trung vào giáo dục. Quỹ đã tích cực phối hợp với các trường cao đẳng, đại học hàng đầu trong khu vực như Đại học Cần Thơ, Đại học Kỹ thuật – Công nghệ Cần Thơ, Đại học FPT, Cao đẳng FPT Polytechnic Cần Thơ, v.v. tổ chức nhiều workshop, seminar liên quan đến blockchain với mong muốn phổ cập kiến thức về công nghệ mới này nhằm từng bước đưa blockchain vào lĩnh vực giáo dục. Với nguồn lực vững chắc và chuyên sâu về blockchain, FUNDGO sẵn sàng hỗ trợ các tổ chức, cơ sở giáo dục tại Việt Nam trong quá trình ứng dụng công nghệ chuỗi khối vào chương trình đào tạo, góp phần cải tiến và nâng cao chất lượng dạy và học.

FUNDGO chú trọng vào lĩnh vực giáo dục – đào tạo và tăng cường hợp tác với các trường đại học, cao đẳng trong khu vực.

Có thể thấy rằng, những lợi ích khi áp dụng công nghệ blockchain trong quản lý giáo dục là không ít. Vì vậy, nếu biết áp dụng đúng cách và tận dụng các nguồn lực hỗ trợ hiệu quả, chắc chắn những ứng dụng công nghệ blockchain tại Việt Nam sẽ có thể đưa ngành giáo dục nước nhà lên một tầm cao mới, đồng thời phá vỡ những rào cản khác còn tồn đọng trong quy trình quản lý truyền thống.